Wie heeft welke rol?

Elke scheiding is complex en heeft financiële, fiscale en juridische gevolgen. Net als emotionele. Aan wie vraag je hulp en professionele begeleiding? Wie doet wat? Hieronder leggen we uit welke professionals bij een scheiding om de hoek komen kijken, wat hun rollen betekenen en wat ze voor jou kunnen doen.

Wie mag een scheiding begeleiden?

Iedereen. En daarin schuilt gevaar. Veel scheidingsbegeleiders hebben kennis van zaken, maar niet altijd volledige kennis van én de financiële, én de fiscale én de juridische wetgeving, terwijl de partners die scheiden al die kennis meestal ook (even) niet hebben en verstrikt zijn in hun emotionele crisis.

Wie zijn er zoal op de arbeidsmarkt voor het begeleiden van een scheiding? Dit is slechts een kleine greep uit de collectie.

1. Familiemediator
2. Familierecht advocaat
3. vFAS advocaat (vereniging Familie- en erfrecht Advocaten Scheidingsmediators)
4. Fiscaal jurist
5. RFEA (Register Financieel Echtscheidings Adviseur)
6. Notaris
7. Ervaringsdeskundige
8. Online scheiden
9. Kindbehartiger of gezinscoach
10.GVS (Gezins Vriendelijk Scheiden)
11. Overige aanbieders

1. Wat doet een familiemediator of registermediator (MfN)?
Een familiemediator is registermediator en gespecialiseerd in het begeleiden van conflicten die spelen binnen de familie. Bijvoorbeeld op het gebied van erfrecht, bij een ruzie binnen de familie of echtscheiding. De benodigde kennis op het gebied van fiscale, financiële en juridische wetgeving is niet bij alle mediators volledig aanwezig. In dat geval kan het zo zijn dat er afspraken tussen jou en je (ex-)partner tot stand komen die fiscaal of juridisch niet wenselijk zijn op de lange termijn. Als cliënt ben je zelf verantwoordelijk om dit te checken bij de mediator. Dat is best lastig, als ik kijk op de prachtige websites van de mediators. Oplossing: meer specialisten inschakelen tijdens het scheidingsproces.

2. Wat doet een familierecht advocaat?
Een familierecht advocaat is gespecialiseerd in de juridische en procedurele kant van de scheiding. Denk bijvoorbeeld aan het indienen van het echtscheidingsverzoek bij de rechtbank of het aanvragen van voorlopige voorzieningen. Dit mag alleen door een advocaat worden gedaan in Nederland. Niet alle familierecht advocaten zijn gespecialiseerd op fiscaal en financieel gebied. Pensioen is dan nog een apart hoofdstuk. Oplossing: meer specialisten inschakelen tijdens het scheidingsproces.

3. Wat doet een vFAS advocaat?
Een vFAS advocaat is net als de familierecht advocaat gespecialiseerd in de juridische en procedurele kant van de scheiding én is opgeleid tot mediator. Ook voor deze advocaten geldt dat zij niet altijd alle benodigde kennis in huis hebben op fiscaal gebied. Oplossing: meer specialisten inschakelen tijdens het scheidingsproces.

4. Wat doet een fiscaal jurist?
Een fiscaal jurist begeleidt de volledige financiële, fiscale en juridische aspecten van de scheiding. Het gaat dan om zaken als de eigen woning, alimentatieberekeningen, een investering tijdens de relatie, erfenissen, misschien een eigen bedrijf en de pensioenen. Deze aspecten hebben grote gevolgen voor de toekomst van beide partners, als ze niet goed worden besproken en behandeld. Niet elke fiscaal jurist is opgeleid om de emoties te begeleiden. Oplossing: familiemediator of coach inschakelen.

5. Wat doet een Register Financieel Echtscheidings Adviseur?
Een financieel echtscheidingsadviseur, is gespecialiseerd in de financiële, juridische en fiscale gevolgen van de echtscheiding. Hier zijn er niet zoveel van, omdat de bijbehorende opleiding één van de zwaarste is op het gebied van scheidingsbegeleiding. Dat is mijn eigen ervaring en ook volgens veel collega’s. Voor deze beroepsgroep geldt dat de focus op het financiële aspect van de scheiding ligt en dat sommigen ook zijn opgeleid als mediator.

6. Wat doet een notaris?
Een notaris is soms nodig bij of na een scheidingsproces. Denk bijvoorbeeld aan de verkoop van de eigen woning (eigendomsoverdracht), het wijzigen of maken van de testamenten en splitsen of verkoop van de aandelen in een besloten vennootschap. Daarnaast is de notaris specialist in het familie- en erfrecht. Niet elke notaris is opgeleid als mediator. Sta hier voor jezelf bij stil en wat verwacht je van de begeleiding?

7. Wat doet een ervaringsdeskundige?
Mediators of coaches die zelf gescheiden zijn, zeggen soms: “ik zou mensen daarin kunnen begeleiden, ik heb het immers zelf ook meegemaakt”. Hm. Elk gezin en elke scheiding zijn anders. Ook zijn er andere (huwelijkse) voorwaarden en fiscale, financiële en juridische addertjes. Natuurlijk kan het wel zo zijn dat specialisten zelf ervaring hebben met een scheiding, of zichzelf ervaringsdeskundige noemen omdat zij al jaren ervaring hebben in hun vak en de benodigde opleidingen hebben gevolgd. Het is een verwarrende term. Reden genoeg om twee keer te checken wie jij als begeleider bij jouw scheiding kiest en waar hun ervaring uit bestaat.

8. Hoe werkt online scheiden?
Online scheiden kan uitkomst bieden als je zelf veel kennis hebt en in goed overleg uit elkaar kan gaan. Je weet bijvoorbeeld hoe je een alimentatieberekening opstelt, hoe je je eigen woningreserve berekent, je hebt kennis van het opstellen van een convenant met de bijbehorende considerans, je begrijpt de fiscale paragraaf en een ouderschapsplan is een invuloefening voor je. Deze vorm van scheiden kan zeker kostenbesparend zijn wanneer er weinig extra’s zijn, denk aan: huwelijkse voorwaarden, erfenissen, kinderen, schulden, eigen woning, vermogen et cetera.
Nadeel is dat online scheiden meestal geen maatwerk is; het is geautomatiseerd. Vaak is er geen persoonlijke uitleg, ook worden wensen en zorgen van het gezin niet in kaart gebracht en hoewel het ‘goedkoop’ lijkt, lopen de kosten al snel op naarmate jullie situatie ingewikkelder is. Hiervoor geldt dus ook, wat past bij jou? Oplossing: vraag een videogesprek als de behandelende partij niet bij jou in de buurt woont en jij wel graag door hen begeleid wilt worden.

9. Wat doet een kindbehartiger of gezins-(kinder)coach?
Een kindbehartiger of coach geeft een stem aan de kinderen tijdens het scheidingsproces. Hij/zij bespreekt de input van de kinderen met de begeleider van de ouders. Samen stellen jullie een ouderschapsplan of gezinsplan op. Veel kinderen ervaren het als zeer prettig als er een professional bij de scheiding wordt betrokken die naar hun belangen, zorgen en wensen luistert. Ouders hebben hier niet altijd ruimte voor, hoe graag ze dat ook willen en de meeste ouders gunnen hun kinderen oprecht een luisterend oor. Ouders moeten al zoveel tijdens een scheidingsproces. Tijdelijk hebben zij hier ook hulp bij nodig.

Noot: Soms gaat een (familie)mediator het gesprek aan met het kind. Dit is juridisch en met name voor het kind niet juist, het kind is immers geen partij van de mediationovereenkomst. Daarnaast vraagt dit om gespecialiseerde kennis van kinderen in een scheidingsproces. Oplossing: gun het kind een eigen tijdelijke vertrouwenspersoon en soms is dat niet nodig.

10. Wat doet Gezinsvriendelijk Scheiden?
Bij gezinsvriendelijk scheiden richten we ons op gezinnen die het beste uit hun gezin willen halen, tijdens en na de scheiding. Veel persoonlijke aandacht, ruimte, rust en alle tijd voor de gesprekken. Wij denken graag out of the box, zodat wat eerst onmogelijk leek, kan worden vertaald naar oplossingen voor de toekomst. Is het een ingrijpend en verdrietig proces? Absoluut. En daarin staan wij jullie ook bij. Wij werken vanuit het verdriet en het verlies en vooral vanuit de liefde die jullie hebben voor de kinderen en jullie gezin. Werken vanuit het conflict, hoort wat ons betreft daar niet bij.

We voeren soms een gezinsgesprek; het gezin blijft immers na de scheiding ook bestaan. Daarnaast stelt de regiehouder (dit is een ervaren mediator, gezinscoach en financieel deskundig)  het gezinsplan op na inventarisatie van de wensen en zorgen van de ouders en de kinderen. Ook werken we altijd met een RFEA, familierecht advocaat, kindbehartiger en/of kindercoach, omdat onze gezinnen recht hebben op kwaliteit, maatwerk en inzicht in hun financiële toekomst.

11. Hoe zit het met de overige aanbieders?
Dat zijn er dermate veel dat wij ze niet allemaal kunnen benoemen. Net als bij het zoeken naar een trouwjurk of mooi pak, je mag kritisch zijn. Het gaat om de (financiële) toekomst van jullie gezin. Er zijn genoeg experts te vinden of deskundigen zonder enige ervaring. Hoe kun je dat checken? Dat is niet zo gemakkelijk. Reviews worden gekocht en in het kader van de privacy van cliënten plaatsen wij weer liever geen reviews. Bespreek dit tijdens het intakegesprek en vraag wat de kennis is van jullie begeleider of vraag in je omgeving wie zij aan zouden raden. Dat zijn vaak de beste ambassadeurs. Een convenant is bindend en toekomstbepalend. Wij checken deze graag voor je, voordat jij je handtekening zet.

Heeft dit blog jou geholpen in je zoektocht? Dan horen wij graag je reactie via ons contactformulier. Dank je wel voor je moeite, dat vinden wij heel vriendelijk.