Er moet nogal wat geregeld worden als je uit elkaar gaat. Maar een scheiding is meer dan een checklist. Dat realiseren we ons maar al te goed. Wie in termen van checklists en stappenplannen denkt, vergeet de hele emotionele kant van een scheiding met kinderen. Het verdriet, het verlies, de onzekerheid, de stress.
In onze werkwijze proberen we zo compleet mogelijk te zijn. Te kijken naar wat er speelt binnen het gezin, wat er nodig is. We willen dat niemand achterblijft, want onze aanpak valt en staat bij een gelijkwaardige behandeling van iedereen binnen het gezin.
In onze aanpak en binnen ons team is daarom veel aandacht voor coaching, mediation en speelse ondersteuning van de kinderen en de ouders. De behoefte hieraan kan op elk moment in de scheiding aan bod komen. Scheiden met een gezin is dan ook altijd maatwerk.
Wat moet er geregeld worden bij een scheiding of als je uit elkaar gaat?
Een handig stappenplan
Intakegesprek
We beginnen met het intakegesprek. Het intakegesprek is altijd met Yvette. In deze fase raken jullie bekend met onze werkwijze en de verschillende praktische stappen die een scheiding vereisen. Jullie krijgen informatie van ons en wij van onze kant krijgen een idee van jullie situatie, wensen en behoeftes. Het uitgebreide intakegesprek duurt ongeveer anderhalf tot twee uur.
1
Opstellen Ouderschapsplan? Liever Gezinsplan
Het tijdelijke ouderschapsplan, of liever: gezinsplan is oorspronkelijk ontwikkeld door Anneke. Zo’n gezinsplan geeft direct rust binnen het gezin. Eerst maar eens in de praktijk ervaren hoe het gaat na de scheiding.
Het gezinsplan stellen we op voor de eerste zes tot twaalf maanden. Daarna bespreken we het plan en kijken we hoe jullie het als gezin hebben ervaren. Zijn de kinderen ouder dan veertien jaar dan hoeft het niet tijdelijk te zijn. Vaak verdwijnt het plan in de kast en vinden jullie je draai wel. Dat is onze ervaring.
2
Verdelen van de bezittingen
CD van jou, CD van mij. De clichés omtrent scheidingen zijn werkelijkheid, al hebben we het hier over meer dan een paar ouwe elpees. Het huis, de auto, de bank, de boot. Maar ook: wie neemt de wasmachines mee, wat doen we met de kinderfietsen en wie houdt de caravan? Over grote dingen maken we afspraken, en over dingen die er toe doen. Op een manier waar iedereen akkoord mee is.
3
Kinderalimentatie, eventuele partneralimentatie
De gemoederen kunnen hoog oplopen als we het hebben over alimentatie. Want hoe regel je het eerlijk? Wie heeft recht op wat, niet alleen volgens de cijfers, maar ook gevoelsmatig? Hoe vertaal je jarenlange zorg voor de kinderen naar geld? In deze fase en de volgende is het van groot belang dat iedereen zich goed voelt bij de uitkomst. Want geld is de eerste reden voor onmin, zo niet nu, dan wel in de toekomst.
4
In kaart brengen en bespreken nieuwe financiële situatie
En dus zetten we de cijfers op een rij. Wat kost de scheiding en wat zijn de fiscale en financiële gevolgen, dit jaar en de volgende jaren? De nieuwe lastenverdeling, misschien de winst uit de verkoop van jullie huis, de nieuwe hypotheken: er ontstaat een volledig nieuw financieel landschap dat we goed in kaart moeten brengen. Zodat iedereen weet waar hij straks aan toe is.
5
Wat gebeurt er met de pensioenen
Ook de ouderdomspensioenen kunnen verdeeld worden. Verevenen, conversie, niet verdelen, afkopen, gedeeltelijk verrekenen? De afspraken om het opgebouwde pensioen te verdelen zijn misschien opgenomen in de huwelijkse voorwaarden. Misschien in de samenlevingsovereenkomst? Jullie zijn ook vrij om zelf een regeling te treffen. We nemen de mogelijkheden met jullie door. De afspraken nemen we op in het scheidingsconvenant.
6
Risico op overlijden tijdens of na de scheiding
Iets waar je niet meteen aan denkt en wat wel geregeld moet worden: de testamenten en eventueel een overlijdensrisicoverzekering. Want als een van jullie afhankelijk is van de alimentatie van de ander, dan pakt het niet gunstig uit als die partner komt te overlijden. Daartegen kun je je verzekeren. We bespreken eventuele huidige polissen en de mogelijkheden van nieuwe verzekeringen.
7
De verzekeringsportefeuille
Van zorgverzekering (inclusief de kinderen) tot en met de inboedel: alle verzekeringen gaan onder de loep. Sommige verzekeringen zijn gebaseerd op de gezinssamenstelling en dus moeten gegevens gewijzigd, verwijderd, aangepast. Andere verzekeringen betreffen bezittingen die verkocht zijn. Lijfrentepolissen en levensverzekeringen kunnen een waarde hebben die verdeeld moet worden. Of juist niet. Dit zijn vaak fiscale uitdagingen.
8
Afspraken maken over toekomstige geschillen
Je probeert het nu al te ondervangen: eventuele geschillen. Maar de tijd verstrijkt en siutaties veranderen. Soms kan de zorgregeling voor het gezin onder spanning komen te staan. Hoe gaan we daarmee om? Wat doen we in geval van onvrede? Bij wie trekken we aan de bel en waar kunnen de kinderen terecht? Nazorg van onze kant is in deze onontbeerlijk. Want dat een scheiding (tijdelijk) nazorg behoeft, dat ervaren wij al jaren.
9
Gemaakte afspraken vastleggen in scheidingsconvenant
De afspraken die we hebben gemaakt leggen we vast in het scheidingsconvenant en worden ondertekend. Op die manier weten we zeker dat het straks snel goedgekeurd kan worden door de rechtbank. Uiteraard hebben we al besproken wat de juridische gevolgen zijn voor de kinderen van twaalf jaar of ouder.
10
Verzoekschrift indienen bij de rechtbank samen met het gezinsplan en scheidingsconvenant
Het is zover: we bieden het scheidingsconvenant en gezinsplan aan bij de rechtbank. Die zal zich over de papieren buigen en uitspraak doen. Omdat we met z’n allen overeenstemming hebben bereikt over de inhoudelijke scheiding, is dit feitelijk alleen een formele scheiding. De rechtbank hoeft zich niet te buigen over geschillen.
11
Uitspraak rechter, akte van berusting en inschrijving van de scheiding
De uitspraak van de rechter kan in principe in enkele weken klaar zijn. Wanneer de uitspraak van de rechter binnen is, mag je nog in beroep. Omdat de scheiding in onderling overleg is geregeld, kun je door het tekenen van de akte van berusting de beroepsperiode verkorten. Na inschrijving van de scheiding in de registers van de burgerlijke stand is de scheiding formeel.
12
Belastingaangifte in jaar van scheiding (optioneel)
Qua belastingaangifte heeft een scheiding nog wel wat voeten in aarde. Daarom kunnen wij dat optioneel regelen voor je. Overigens bespreken we meteen ook eventuele toeslagen die stopgezet moeten worden of waar jullie recht op kunnen krijgen. De belastingdienst geeft aan dat 50% van de aangiftes onjuist zijn in het jaar van de scheiding. Voorkom de verrassing van een extra blauwe enveloppe.
13
Gezinsgesprek
Na afloop (en soms tussentijds) plannen we, indien nodig, een gezinsgesprek in. We zijn er allemaal bij: de kinderen, de eventuele kindbehartiger of kindercoach, de ouders en Yvette, de regiehouder. Dit is een emotioneel moment. Er is ruimte om wensen en zorgen nog eens door te nemen. We bespreken de “onderhoudsbeurt” voor de kinderen en er worden cadeautjes uitgewisseld. Natuurlijk is de scheiding droevig, en iedereen mag ook trots op zichzelf en de anderen zijn. Jullie hebben zoveel bereikt!
14
Evaluatie/nazorg
Met een prachtig gezinsplan en een sterk echtscheidingsconvenant op zak zijn jullie klaar voor de toekomst. Maar we gooien jullie niet in het diepe na de scheiding. We spreken af dat we jullie gezin blijven volgen tot het jongste kind achttien jaar is. Gewoon met een e-mailberichtje. We zijn er als de afspraken goed gaan en ook als het even minder fijn is. Onze ervaring? Binnen twee jaar is het niet meer nodig. Jullie regelen voortaan zelf de afspraken. Hoe fijn is dat?