Alles over dat ene woord: partneralimentatie

De scheiding is in gang gezet. Naast de achtbaan aan emoties zijn er ook een heleboel zaken die ‘gewoon’ geregeld moeten worden. Een van die dingen is misschien partneralimentatie. Waar moet je op letten, wie bepaalt eigenlijk hoe die alimentatie eruitziet? En wat betekenen termen als ‘behoefte’, ‘behoeftigheid’ en ‘draagkracht’? In dit blog leggen we het uit.

Behoefte, behoeftigheid en draagkracht
In een scheiding is vaak sprake van een alimentatieplichtige: de partner die alimentatie betaalt, en een alimentatiegerechtigde: degene die de alimentatie ontvangt. Allereerst onderzoeken we of de alimentatiegerechtigde behoefte heeft, én of de alimentatiegerechtigde behoeftig is. Als er sprake is van behoefte en behoeftigheid bij de alimentatiegerechtigde, dan kijken we naar de draagkracht van de alimentatieplichtige.

Wat betekent behoefte in de alimentatieregeling?
Tijdens je huwelijk of geregistreerd partnerschap ben je gewend geraakt aan een bepaalde manier van leven. Het kan zijn dat je als alimentatiegerechtigde na de scheiding behoefte hebt aan partneralimentatie om die levenswijze voort te zetten. Dat bedoelen we met behoefte.

Wat betekent behoeftigheid?
Behoeftigheid bepalen we aan de hand van het volgende: of en, zo ja, in hoeverre, de alimentatiegerechtigde in het eigen levensonderhoud kan voorzien. Hierbij kijken we naar het inkomen dat de alimentatiegerechtigde verwerft (door arbeid en/of moeite verkrijgt) of in redelijkheid zou kunnen verwerven. In andere woorden: of je als alimentatiegerechtigde zelf genoeg kunt verdienen om in je eigen levensonderhoud te voorzien.

Wat is draagkracht?
Stel: er is sprake van behoefte én van behoeftigheid bij de alimentatiegerechtigde partij. Dan kijken we naar de draagkracht van de alimentatieplichtige. Is die draagkracht voldoende om geheel of gedeeltelijk bij te dragen in het levensonderhoud van de ex-echtgenoot, of ex-partner?

Nuanceren kun je leren
Dat een ex-partner behoefte heeft, is nog geen grond om alimentatie te krijgen. Iedereen heeft immers behoefte. Behoeftig is niet iedereen, dat ben je pas wanneer je niet geheel in je eigen behoefte kan voorzien en wanneer je niet in redelijkheid voldoende inkomsten kan verwerven.

Hoe werkt dat in de praktijk?
Josien is 30 jaar oud, heeft geen kinderen en werkt 16 uren per week in de verpleging tijdens haar geregistreerd partnerschap. Als ze met haar voormalig partner hun geregistreerde partnerschap laat ontbinden, is er een enorm tekort aan verpleegkundigen. Josien kan meer uren per week gaan werken, zodat zij meer inkomsten genereert. Dat betekent dat Josien in redelijkheid geheel of ten dele in haar eigen levensonderhoud voorziet. Als ze dat nalaat, dan kan de rechter rekening houden met de ‘fictieve inkomsten’.

Daarnaast heeft de Hoge Raad in 2008 aangegeven dat niet alleen het inkomen, maar ook het vermogen van de alimentatiegerechtigde een rol kan spelen bij de vraag: is er sprake van behoeftigheid bij de persoon die om partneralimentatie verzoekt?

Josien kan misschien wel interen op haar vermogen. Dat verschilt enorm per geval en is afhankelijk van de omstandigheden. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat Josien een vermogen op de bank heeft staan waar ze over kan beschikken. Toch zal de rechter dan bekijken of zij dat vermogen niet voor zichzelf nodig heeft, om bijvoorbeeld een pensioenvoorziening op te bouwen.

Josien heeft een vermogen van circa € 500.000. In dit geval kan de alimentatieplichtige vergen (verlangen) dat zij inteert op dit vermogen, omdat zij dit bedrag niet gebruikt om een eigen pensioenvoorziening op te bouwen. Zij regelt dat al via haar werkgever.

Bij Josien bestaat dus geen behoeftigheid. Er kan van Josien worden verwacht dat zij inteert op haar vermogen, of haar verdiencapaciteit aanwendt om te voorzien in haar eigen levensonderhoud. Kort gezegd luidt het advies aan Josien: teer in op je vermogen. Als je dat liever niet wilt, kun je meer uren werken – in het vakgebied waar Josien werkzaam is, liggen de banen voor het oprapen, volgens de mening van de rechtspraak.

Het is belangrijk om tijdens het scheidingsproces met elkaar in overleg te blijven. Waar heb je recht op? Waar zeg je ja of nee tegen? Wat zijn daar de gevolgen van?
Soms wil een partner uit schuldgevoel geen partneralimentatie, “want ik wil immers scheiden”, is een zin die regelmatig in onze praktijk voorkomt. Hoe ga je daar mee om met elkaar?

Kun jij geen vragen meer bedenken? Maak je geen zorgen, wij weten er nog veel meer.

Wil je een uitgebreid intakegesprek met Anneke? Klik dan hier en zij neemt snel contact met jullie op.